Pierwsze odmiany transgeniczne wprowadzono do uprawy w 1994 r. i w ciągu pięciu lat nastąpił ogromny przyrost powierzchni uprawy (tab. 3), głównie w USA, Kanadzie i niektórych krajach Ameryki Południowej. Obecnie największa część, bo ponad połowa powierzchni przypada na soję, 30% na kukurydzę, 12,5% na bawełnę i tyle samo na pozostałe gatunki. Ogólne korzyści wynikające z transge- niczności odmian wprowadzonych do uprawy dadzą się sprowadzić do pięciu różnych odbiorców (tab. 4). W efekcie końcowym zawsze można je przeliczyć na konkretne zyski finansowe, ale jest to już dodatkowa sprawa i nie będzie tutaj rozwijana. Dokładniej omówione będą dwa przypadki, to jest odporność na herbicydy i zmienione dojrzewanie owoców. Odporność na herbicydy jest cechą, z której korzysta przede wszystkim producent (rolnik). Herbicydy są stosowane w celu zwalczenia chwastów, konkurentów rośliny uprawnej. Przy stosowaniu herbicydów u odmian nietransgenicznych mamy do czynienia z dwoma utrudnieniami – herbicyd powinien być użyty, wtedy gdy roślina uprawna znajduje się w stadium najmniejszej wrażliwości na jego działanie i kiedy chwasty wystąpią w ilości zagrażającej uprawie oraz panuje odpowiednia pogoda. W praktyce sytuacje te są bardzo trudne do właściwej oceny i występują niezależnie od producenta. Zależą one przede wszystkim od zmienności warunków środowiskowych. Sprawia to, że producent stosuje herbicyd, wtedy gdy roślina uprawna jest w stadium najmniejszej wrażliwości i gdy jest chociaż trochę chwastów. Nie chce bowiem ryzykować osłabienia uprawy przez późniejsze nasilone pojawienie się chwastów i/lub kosztów ręcznego ich usuwania. Natomiast w przypadku odmiany odpornej (transgenicznej), jest tylko jeden wyznacznik konieczności stosowania herbicydu – to jest stan zachwaszczenia. Główne korzyści są zatem następu-jące: 1) producent ponosi mniejsze ryzyko związane ze stosowaniem herbicydu

zróżnicowania rasowe prowadziły najczęściej do powstawania licznych gatunków żyjących w jednym czasie, to w filogenezie form ludzkich tworzące się rasy nie dosięgały w jednym czasie szczebla gatunku i z tego powodu jednocześnie nie było obok siebie wielu gatunków ludzkich blisko z sobą spokrewnionych. Być może, że jedynym wyjątkiem były dwa odrębne gatunki australopiteków. Wszystko natomiast wskazuje na to, że z chwilą przekształcenia się australopiteków w Homo erectus, istniał jeden gatunek, chociaż zróżnicowany na poszczególne rasy. Tak samo, gdy miejsce Homo erectus zajął Homo sapiens, wszystkie jego rasy należały tylko do jednego gatunku.

Zrozumiałe jest, że w pełni adekwatnymi przykładami prac nowoczesnej biotechnologii są rośliny transgeniczne (np. odporne na herbicydy) czy też produk- cja gensuliny (humuliny). Jednocześnie pozwala nam to uzmysłowić sobie, że w gruncie rzeczy prawie wszystko może być produktem nowoczesnej biotechno-logii, czy też może być zanieczyszczone produktami inżynierii genetycznej.

Coaching w Krakowie jest sposobem na zdobycie dodatkowej wiedzy. Coach, czyli trener, ma bardzo dobrą oraz frapującą pracę. Potrafi szkolić wiele osób, cieszy go podnoszenie kwalifikacji oraz zdobywanie szeregu umiejętności. Dzisiaj dobry coach ma wiele do zaoferowania, a jego praca jest bezcenna. Coach szkoli kadrę kierowniczą, ucząc asertywności, negocjacji, zarządzania zespołem, zarządzania czasem. Dobry coach to ceniony specjalista, jego praca jest bezcenna. Zarabia niezłe pieniądze i ma całkiem dużą wiedzę. Coach musi doskonalić się nieustannie podczas kursów oraz samokształcenia. Na pewno warto takim coachem być i dbać o swoje interesy. Niejedna osoba ma zamiar być coachem, ale długa droga prowadzi do uzyskania takich umiejętności...

dlatego zachowywał rezerwę w stosunku do idei ewolucji. Podobne stanowisko zajmował także Rudolf Virchow, twórca patologii komórkowej.

Niektórzy ówcześni biologowie wypowiadają się zdecydowanie za przyjęciem zasady ewolucji biologicznej, chociaż poglądy ich zarówno na czynniki ewolucji, jak i na zakres zmian ewolucyjnych są bardzo rozbieżne. Jedni np. upatrują główny czynnik ewolucyjnego rozwoju w jakichś wewnętrznych właściwościach organizmów, wewnętrznej sile, drudzy natomiast sprowadzają ewolucję do zmian wywołanych działaniem czynników otaczających. Jedni przyjmują, że przekształcenia zachodzące w organizmach są stopniowe, podczas gdy drudzy przyjmują zmiany nagłe o szerokim zakresie, mogące doprowadzić do daleko idących modyfikacji całej organizacji zwierzęcia.

Niekiedy zwykli konsumenci mogą mieć też wrażenie, że pewne zmiany ge-netyczne są zbędne. Bo i po co komu ziemniaki „wołające o podlanie” poprzez słabą luminescencję liści, wymagającą do „zauważenia” specjalnego detektora? Z pewnością dla zwykłego rolnika takie udogodnienie jest zbędne. Może ono jednak ułatwić uprawę roślin w przyszłości, kiedy kontrolę ich wzrostu powierzy się robotom.

Neandertalczyk żył w Europie jeszcze 35-40 tysięcy lat temu. Zamieszkiwał on groty i równiny południowej i wschodniej Francji, żyjąc w grupach liczących 30- 50 osobników. W zimnym klimacie ówczesnym zasiedlały Europę liczne zwierzęta, jak: renifery, lisy polarne, zające, żubry, konie, jelenie, mamuty, nosorożce, a z dra-pieżników: niedźwiedzie, lwy, hieny i wilki.

Materiałem dla procesów ewolucyjnych jest zmienność dziedziczna. Rekombinacja genów towarzysząca rozrodowi płciowemu stwarza niewyczerpane prawie źródło zmienności dziedzicznej.

Nawet u tych organizmów, które nie wykazują rozmnażania płciowego, mogą istnieć możliwości rekombinacji genetycznej, jak to widzimy w przypadkach transformacji i transdukcji. Oczywiście, że rekombinacja genów jest możliwa tylko w tym przypadku, gdy mamy do czynienia z osobnikami heterozygotycznymi w większej lub mniejszej ilości par alleli. Doświadczenie genetyczne wykazuje, że tak jest rzeczywiście, że heterozygotyczność jest zjawiskiem powszechnym. Źródłem jej są zjawiska mutacji.

W porównaniu ze współcześnie stosowanymi konwencjonalnymi technolo-giami, w przyrodzie wiele mechanizmów działających na poziomie molekular-nym (dla inżyniera są to „molekularne maszyny”) posiada nowe ogromne możli-wości. „Molekularna maszyneria” zielonych upraw wykorzystując tanie surowce, przemienia więcej energii i syntetyzuje większą masę substancji organicznych niż cały wybudowany przez człowieka przemysł chemiczny. Występujące w naturze „molekularne maszyny” wywiązują się z tych ogromnych zadań wspaniale. Wśród warunków realizacji koncepcji zbudowania doskonałych maszyn czy u- rządzeń XXI w. w celu uzyskiwania nowych materiałów oraz wydajnego przetwarzania energii wymienia się osiągnięcie precyzji, z jaką robi to natura. Ona to konstruuje swoje „urządzenia” z dokładnością do pojedynczego atomu takie zamierzenia stoją przed nanotechnologią – nowym kierunkiem molekularnej technologii zainicjowanym pod koniec XX w.

Nic przeto dziwnego, że znaleziska z Niemiec, Francji i Anglii nie wywołały większego wrażenia. Nawet bardzo dokładna praca jednego z belgijskich uczonych z 1833 r. nie zdołała przekonać ówczesnych o istnieniu człowieka w okresie lodowcowym.

Najważniejszym jednak odkryciem było znalezisko opracowane przez J. C. Fuhl- rotta i pochodzące z 1856 r. Otrzymał on wierzch czaszki, kości długie kończyn i obojczyk, a także część miednicy i żeber znalezione przez robotników w jednej z jaskiń neandertalskich położonych w pobliżu Dusseldorfu. Fuhlrott omówił to znalezisko w rok później na posiedzeniu Towarzystwa Przyrodniczego w Bonn.